Airtime fairness is een van de krachtigste instellingen om echte snelheid en stabiliteit uit je wifi te halen. Bij wifiinstallateur.nl leggen we helder uit wat het doet, wanneer je het aan- of uitzet en hoe je het test en optimaliseert—zodat zowel ondernemers als particulieren direct resultaat zien.
Hieronder vind je concrete uitleg, stap-voor-stap testprocedures en toepasbare oplossingen voor thuis, kantoor en mesh-omgevingen. Geen fluff, alleen direct toepasbare acties en meetbare checks.
Wat is airtime fairness — kort en technisch
Airtime fairness verdeelt de beschikbare lucht-tijd (airtime) tussen clients, niet de bandbreedte. Een apparaat met lage wifi-snelheid kan anders veel meer airtime gebruiken omdat het langer nodig heeft om hetzelfde datapakket te verzenden. Airtime fairness zorgt dat elk apparaat een eerlijk aandeel van de zendtijd krijgt, waardoor snelle apparaten daadwerkelijk hogere throughput bereiken.
Waarom het merkbaar is: praktisch voorbeeld
Voorbeeld: 1 snelle laptop (100 Mbps linkrate) en 1 oude smartphone (6 Mbps linkrate) delen een AP. Zonder airtime fairness kan de smartphone 70–90% van de airtime gebruiken, waardoor de laptop slechts 10–30 Mbps haalt. Met airtime fairness krijgt elk device vergelijkbare airtime, de laptop haalt dan veel dichter bij zijn maximale throughput en de smartphone behoudt basisconnectiviteit.
Hoe airtime fairness technisch werkt — stap-voor-stap
- AP meet per-associatie transmission time en retries per frame.
- AP berekent airtime-gebruik (in ms of procenten) per client over een korte periode.
- Scheduler past de transmit-quota aan: clients die te veel airtime gebruiken krijgen minder transmit-kansen, snelle clients meer.
- Bij sommige vendors wordt ook packet aggregation en TX-opportuniteiten aangepast voor optimale balans.
Wanneer zet je airtime fairness aan of juist uit
- Zet aan: drukke gedeelde netwerken met mix van moderne en oude clients, kantoor- en klaslokaalomgevingen, gastnetwerken.
- Zet uit of schakel fijn af: omgevingen met veel IoT/voIP/RTSP camera’s die kleine maar tijdskritische pakketten sturen—soms beinvloedt airtime fairness latency.
- Workaround: IoT in apart SSID of VLAN met eigen policy, of minimum rate enforcement per SSID.
Stap-voor-stap: airtime fairness inschakelen en testen (praktijk)
- Firmware: update APs/mesh nodes naar laatste firmware.
- Configuratie: zoek in GUI/Controller naar “Airtime Fairness” of “Airtime Scheduler” en schakel aan. In UniFi: Settings → Wi‑Fi → Advanced → Airtime Fairness. In andere systemen: raadpleeg vendor doc als pad afwijkt.
- Baseline meten: zet een bedrade iperf3-server op een aangesloten PC (iperf3 -s). Meet vanaf een moderne client: iperf3 -c
-t 30 -P 4 en noteer throughput. - Legacy client toevoegen: verbind een oude smartphone of 802.11n client en start dezelfde iperf-test op de moderne client. Noteer throughput zonder AF.
- Schakel AF in en herhaal test. Vergelijk throughput, latency en packet loss.
- Extra check: meet airtime per client in de AP-controller (sommige controllers tonen airtime-%). Verwacht dat airtime van snelle clients stijgt bij ingeschakelde AF.
Meettools en concrete meetcommando’s
- iperf3 commando (client): iperf3 -c 192.168.1.10 -t 60 -P 4
- WiFi-analysers: Android: “WiFi Analyzer” of “NetSpot”; desktop: Ekahau HeatMapper of Wireshark voor per-frame timing.
- Controller-statistieken: bekijk “Client airtime” of “air usage” op je AP-controller voor directe bevestiging.
Optimalisatie voor mesh-systemen
- Gebruik kabelbackhaul waar mogelijk: ethernet backhaul elimineert airtime-congestie tussen nodes.
- Firmware-synchronisatie: zorg dat alle mesh-nodes dezelfde firmware en vendor zijn; airtime fairness gedraagt zich vaak beter in homogene omgevingen.
- Band-specifiek: schakel airtime fairness per band (2,4 vs 5/6 GHz) als controller dat ondersteunt, omdat 2,4 GHz vaak legacy apparaten heeft.
- Combineer met bandsteering: stuur moderne clients naar 5/6 GHz zodat airtime-efficiëntie omhooggaat.
Bekabelde oplossingen als aanvulling
Wanneer je netwerksnelheid cruciaal is (vergaderruimtes, point-of-sale, livestreaming), kies bekabelde endpoints. Minder clients op de lucht vermindert airtime-druk. Strategisch: bekabel kritische APs en gebruik offline switches voor vast werk, zet airtime fairness op voor resterende draadloze clients.
Zakelijk wifi-beheer: beleidsopties en QoS
- Per-SSID policies: maak een apart SSID voor gasten/IoT en schakel striktere airtime/QoS voor gasten.
- Rate-limiting: combineer airtime fairness met client rate limits voor detecteerbare abusers.
- Prioritering: gebruik WMM/DSCP voor spraak en video—zorg dat airtime fairness niet de enige mechanisme is om latency-kritische flows te beschermen.
Veelvoorkomende problemen en oplossingen
- Probleem: na inschakelen high latency voor VoIP. Oplossing: plaats VoIP-apparaten in prioriteits-VLAN of zet uitzondering voor real-time flows.
- Probleem: IoT verliest verbinding. Oplossing: maak apart SSID op 2,4 GHz zonder airtime fairness of verhoog minimum data rate/legacy rate-disable.
- Probleem: inconsistent gedrag tussen APs. Oplossing: uniforme firmware en centrale controller-instellingen, reset en herprovisioning indien nodig.
Concrete checklist voor implementatie (5 minuten test)
- Update firmware van APs/mesh nodes.
- Activeer airtime fairness op de AP/controller.
- Start iperf3-server op bedrade PC en meet moderne client throughput.
- Voeg oude client toe en meet opnieuw; noteer verschil vóór en na AF.
- Controleer airtime-% in controller en pas policies per SSID aan.
Praktische check: voer deze test uit—iperf3 baseline, voeg oude client toe, schakel AF aan, herhaal—en noteer throughputstijging voor moderne clients en airtime-verdeling in de controller; als VoIP verslechtert, plaats die apparaten in een prioriteits-VLAN en test opnieuw.