Als wifiinstallateur.nl laten we je zien hoe je je wifi zelf kunt monitoren met uitsluitend gratis tools. Geen dure licenties, maar concrete stappen, meetcommando’s en testprocedures zodat je binnen één uur inzicht hebt in dekking, snelheid en storingsbronnen.
Dit artikel is gericht op ondernemers en particulieren die direct actie willen: welke tools gebruik je, welke commando’s voer je uit, hoe voer je een onderbouwde test uit en welke meetwaarden moet je interpreteren om verbeteringen door te voeren.
Belangrijke gratis tools en wanneer je ze inzet
- Speedtest-cli (Ookla) — voor breedband- en internetsnelheidstests via de commandline. Gebruik voor baseline-vergelijkingen en SLA-checks.
- iperf3 — meetende throughput tussen twee punten in jouw netwerk; essentieel voor bekabelde vs. wifi-vergelijkingen.
- Ping / traceroute — eenvoudig en direct voor latency en packet loss tests naar internetsites of lokale gateways.
- Netsh (Windows), nmcli/iw/iwconfig (Linux), Wireless Diagnostics (macOS) — voor lokale RSSI, kanaal en linkinformatie.
- Wireshark / Kismet — voor diepgaande packet- en management-frame-analyse bij storingen en disconnects.
- WiFi Analyzer (Android), WiFiman (Ubiquiti), NetSpot Free (Windows/macOS) — voor spectrum-, kanaal- en heatmapmetingen.
- UniFi Controller / Omada Controller / OpenWrt (als controller/router beschikbaar) — gratis softwarematige monitoring voor toegangspunten en clientstatistieken.
- Fing — snel apparaat- en poortoverzicht op netwerkniveau.
Stap-voor-stap: basismetingen binnen 10 minuten
1) Internet baseline: installeer speedtest-cli en voer uit: speedtest-cli --simple. Noteer download, upload en ping. Vergelijk met je abonnement.
2) Latency & packetloss: Windows: ping -n 100 8.8.8.8, Linux/macOS: ping -c 100 8.8.8.8. Kijk naar % packet loss en jitter (variatie in RTT).
3) Lokale throughput: op een bekabelde PC start je server: iperf3 -s. Op de client: iperf3 -c [server_ip] -P 4 -t 60. Vergelijk bekabeld vs. wifi voor echte snelheidsverliesberekening.
Stap-voor-stap: draadloze dekking en kanaalcongestie meten
1) Gebruik WiFi Analyzer (Android) of NetSpot (laptop). Loop langs de kritieke locaties (kantoor, vergaderruimte, woonkamer) en meet RSSI (dBm) en kanaalgebruik.
2) Voer een heatmap uit: maak een eenvoudige plattegrond (schets is voldoende), kies route en voer survey uit met NetSpot of de heatmapfunctie van je tool. Meet op minimaal 1 m afstandsintervallen in ruimtes en 0,5–1 m langs wanden.
3) Interpreteer RSSI: > -65 dBm = goed; -65 tot -75 dBm = acceptabel; < -75 dBm = slecht, actie vereist (verplaats AP of bekabel client).
4) Kanaalkeuze: kies het minst gebruikte kanaal in 2.4 GHz (1, 6 of 11) en in 5 GHz vermijd overlappende DFS-kanaalproblemen; kies zoveel mogelijk niet-overlappende kanalen en voorkom automatische kanalen die wisselen onder belasting.
Diepteanalyse met Wireshark en Kismet (probleemoplossing)
1) Capture-setup: gebruik een laptop met compatibele wifi-adapter in monitor-mode (Linux/Windows met geschikte drivers). Start Wireshark en capture op de juiste interface.
2) Belangrijke Wireshark-filters: wlan.fc.retry == 1 voor retrys; wlan.fc.type == 0 voor management frames (kijk naar authentication/deauthentication in Info-kolom). Zoek naar hoge retrys, re-associations en veel deauths — dat duidt op interferentie of clientproblemen.
3) Pakjesverlies en RTT: filter op TCP-stromen en beoordeel retransmissions en round-trip time. Als tcp_retransmissions hoog zijn maar bekabeld link ok, is het wifi-linkprobleem.
Automatiseer en log met gratis monitoring (voor ondernemers)
1) SNMP en controller: activeer SNMP op je AP’s of gebruik de gratis UniFi/Omada controller; deze verzamelt clients, throughput, channel en uptime in één dashboard.
2) Polling en alerting: zet een kleine LibreNMS/Zabbix installatie op (virtuele machine of Raspberry Pi). Voeg AP’s toe via SNMP (community-string) en monitor OIDs voor clientcount, CPU en channel. Stel alerts in bij packetloss > 2% of clientcount > X per AP.
3) Geautomatiseerde scripts: gebruik cron (Linux) of Task Scheduler (Windows) om elke 5–15 min scripts te draaien die speedtest-cli, ping en iperf3 (wanneer geschikt) loggen naar CSV. Voorbeeld ping-loop (Linux): while true; do ping -c 10 8.8.8.8 >> /var/log/pinglog.csv; sleep 300; done.
Praktische checks voor mesh- en bekabelde setups
1) Mesh: meet backhaul-throughput direct tussen nodes met iperf3; als backhaul < 50% van internetverbinding is, overweeg bekabelde backhaul of andere positionering.
2) Bekabelde troubleshooting: meet link-negotiation op switches (1000/full) en voer iperf3 tests tussen clients op dezelfde switch om switch- of kabelproblemen uit te sluiten.
3) Client-specifieke issues: gebruik netsh (Windows) netsh wlan show interfaces en check Signal en Receive rate. Voor macOS: houd Option ingedrukt en klik op wifi-icoon voor RSSI, PHY Mode en Tx Rate.
Gebruikservaring & praktische interpretatie van meetwaarden
1) Snelheid vs. ervaring: lage snelheid bij piekmomenten betekent vaak congestie of onvoldoende airtime; verhoog capaciteit met extra AP’s of band-steering.
2) Latency: voor VoIP moet jitter < 30 ms en packetloss < 1% zijn. Als pingtests hogere jitter tonen, controleer airtime-utilization en retries in Wireshark.
3) Retries en airtime: veel retries wijzen op interferentie of overbezette kanalen — los op door kanaalmanagement, power-aanpassing of extra AP’s met correcte overlap.
Checklist: snelle test die je nu direct uitvoert
1) Start speedtest-cli en noteer resultaten. 2) Run iperf3 tussen twee interne punten. 3) Doe een 100-ping test naar 8.8.8.8 en check packetloss. 4) Loop met WiFi Analyzer en noteer locaties met < -75 dBm. 5) Capture 30–60 seconden met Wireshark op probleemlocatie en zoek naar retrys en deauths.
Laat wifiinstallateur.nl je helpen als je resultaten aantonen structurele knelpunten: stuur ons de logs (speedtest, iperf3 en Wireshark-capture) en we geven concrete verbeteradviezen. Praktische tip/Check die je direct doet: voer nu de 2-minuten test — speedtest-cli, 100 pings en één iperf3 run; sla de resultaten op met datum en tijd zodat je veranderingen na configuratiewijzigingen kunt kwantificeren.